Spor ve sağlıklı yaşam Blogu

Çocuk Egzersizleri | Yaşa göre çocuk spor hareketleri ve çocuk gelişimi

05/04/2022
Pilates Eğitmeni Seza Bali, @okadarbasit

 Çocuklar ne kadar ufak yaşta sporla haşır neşir olursa yetişkinliklerinde de spor, hayatlarının önemli bir parçası olmaya devam eder. Spor, çocuklarda fiziksel gelişimle birlikte duygusal ve sosyal gelişimi de olumlu yönde etkiler. Hele teknoloji çağında büyüyen çocukların harekete daha çok teşvik edilmesi, açık havada, arkadaşlarıyla yüz yüze aktivitelere katılması çağımızın belki de en önemsenmesi gerekilen konularından biri.

 

Çocuklar için spor hareketleri 

Yaptırılan spor ve egzersiz çeşitleri hem kaslarının gelişimini sağlamalı hem de koordinasyon, denge, odaklanma, nefes çalışmaları gibi noktaları içermeli. Ama en önemlisi çocuğun keyif alabileceği, eğlenerek yapacağı bir aktivite olmalıdır. Örneğin her çocuk takım sporu sevmeyebilir, buna saygı duymak lazım. Bazıları futbol, voleybol gibi kalabalık bir takımla oynanan sporları severken bazı çocuklar ise bir takım arkadaşına ihtiyacı olmayan tenis, yüzme gibi bireysel sporları tercih edebilir. Ufak yaşta çocukları farklı spor dallarına yönlendirerek hem ilgisinin hem de yeteneği olduğu sporu bulmasında yardımcı olmak gerekir. Ama özellikle ufak yaşta çocuklara paylaşmayı, sabretmeyi, sorumluluk almayı ve arkadaşlarına karşı saygılı olmayı da öğretebilmek adına takım oyunlarını çok değerli buluyorum.

 

Çocuklar için zayıflama hareketleri

Zayıflamak için önemli olan nabzın yükselmesi ve kardiyovasküler çalışma yapılması. Çocuklar için de en kolayı onları koşturmak, zıplatmak, bisiklete bindirmek ve dans ettirmek. Trampolin de çocukların bayıldığı ve kilo vermeye yardımcı olacak bir araç. Bisiklete binmek, koşmak, zıplamak ve dans etmek çocuklara ‘zayıflaman gerekiyor’ mesajını vermeden onları keyif aldıkları bir aktivite ile zayıflamaya yönlendirir. 

 

Müzikli spor hareketleri

Müzik herkesi kıpırdatır, hele çocuklar için yüksek enerjisi olan müzikler çok eğlencelidir. Çocuklarla müzik eşliğinde spor yapmak oyunla birleştirilirse harika sonuçlar alabilirsiniz. Hayvanların hareketlerini taklit edebilirler, müziğin hızlı yerlerinde hareketlerini hızlandırıp yavaş yerlerinde yavaşlatabilirler, bu da ritim takip etmelerini ve anda karar verme becerilerini geliştirebilir. Çocuklarla yapılabilecek bir müzik oyunu da ‘dona kal ve poz ver’ oyunu olabilir. Müzik çalarken çocuk zıplar hoplar, istediği gibi dans eder, müzik aniden durduğunda olduğu harekette kalıp poz verir. Müziğin bir diğer avantajı da özgürce davranmalarına, bedenlerini istedikleri gibi rahatça hareket etmelerine teşvikidir.

 

Çocuklar için evde spor

Evde her şey bir spor aracı olabilir, ortalıktaki eşyalarla bir parkur hazırlanabilir, yastıklar üst üste konularak üzerinden atlanması gereken bir engel oluşturulabilir (güvenliğe her zaman dikkat ederek), özellikle yoga çocuklarla yapılabilecek harika bir egzersiz biçimidir. Çocuğun yaşına göre bir gün masallarla süslenmiş bir yoga oyunu hazırlayabilir, ertesi gün hayvanların hareketlerini taklit eden bir aktivite yapabilirsiniz. Çocuğunuz sizin de evde spor yaptığınızı görürse sizden teşvik olur, unutmayın ki çocuklar taklit ederek öğrenir... 

 

Çocuğun boyunun uzaması

Boy uzunluğu genetik faktörlere bağlı olduğu için spor yapmak direkt olarak boyu uzatmaz. Ancak kas ve kemik sağlığı olumlu yönde etkileneceğinden, ekrandan uzak vakit geçireceğinden spor yapmak her şekilde çocuğun bedeni için olumlu olacaktır. Günümüzde maalesef çocuklarda da kamburluk görülmeye başladı, spor ile postürel kasları kuvvetlendirerek bunun önüne bir nebze geçebiliriz. Dik bir duruş her zaman daha uzun boylu bir beden havası verir.

 

Kemik sağlığı açısından sporun önemi nedir?

Güçlendirici egzersizler kemik yoğunluğunu artırır, aynı zamanda spor ile vücuda bindirilen yük kemik dokusunun yeniden yapılanmasına yardımcı olur. Vücut ağırlığı ile yapılan bisiklet, tempolu yürüyüş ve dirence veya ufak ağırlıklara karşı yapılan kuvvet egzersizleri kemik sağlığı için çok önemlidir.

 

Çocuklarda düzenli fiziksel aktivitenin ve egzersizin faydaları nelerdir?

Fiziksel aktivite her yaş için önemli, ama özellikle çocuklukta edinilen spor alışkanlığı ileri yaşlarda ortaya çıkabilecek kardiyovasküler rahatsızlıklardan, diyabet, obezite, kalp damar tıkanıklığı gibi hastalıklardan koruyabilir. Aynı zamanda spor yapan çocuklar kazanma ve kaybetme olguları, disiplin, özveri, liderlik, takım arkadaşlığı, paylaşma, özgüven kavramlarını da sporla birlikte öğrenir.

 

Oyun oynamak çocuk için spor yerine geçer mi?

Kesinlikle! Spor zaten eğlenceli olmalıdır, düşünün biz yetişkinler bile keyif almadığımız bir sporu kısa süre yapıp bırakabiliyoruz. Spora çocuk perspektifi ile bakınca oyunun ve eğlencenin en önemli şeyler olduğunu tahmin edebiliriz. Yapılan spor mutlaka doğru yaş grubuna göre de şekillenmelidir, bu hem çocuğun ilgisini kaybetmemek hem de beden gelişimine göre doğru aktiviteleri seçmek için önemlidir.

 

5-7 yaş çocuk gelişimi ve önerilen oyunlar 

 

Bu yaş aralığındaki çocuklarda denge gelişimi oluşur, tek ayak üstünde veya geriye doğru zıplamayı severler. Bütün vücudu dahil eden koşma, zıplama, atlama, yüzme gibi hareketler tercih edilebilir. Seksek, potaya top atma, birbirine top atıp tutma gibi aktiviteleri severler. El bacak koordinasyonları gelişir, dolayısıyla müzik ritminde basit figürlü dansları yapabilirler.

 

8-9 yaş çocuk gelişimi ve önerilen oyunlar ve hype up egzersiz programı

Bu yaş grubunda dayanıklılık artar, el bacak koordinasyonu gelişmiştir. Daha karışık dans figürleri yapabilir, folklore yönlendirilebilir. Aynı zamanda teknik daha çok oturmaya başlar, tenis, yüzme gibi teknik sporları düzenli devam ettirmek için iyi bir dönemdir. Takım oyunları daha sık kullanılabilir, bu şekilde takım arkadaşı olmayı, liderliği, kazanmayı ve kaybetmeyi öğrenirler. HypeUp eğitmenlerinden Gözde Biber'in oğluyla dersi sizin için güzel bir örnek olabilir

https://www.youtube.com/watch?v=OouYsl5iuQM 

10-11 yaş çocuk gelişimi ve önerilen oyunlar 

Kuvvet, denge ve koordinasyon, çeviklikte becerileri artar, takım oyunlarını severler ve dayanıklılıkları gelişmiştir. Ders çalışmaktan, çanta taşımaktan ve ekran başında vakit geçirmekten duruşları bozulabilir, buna yönelik çalışmalar yapmak gerekir. Kız ve erkekler farklı fiziksel aktiviteleri tercih edebilir, bunları da göze almak önemlidir.